Zelfklimmende kraan kan niet zonder camera’s

De Nederlandse windturbinefabrikant Lagerwey ontwikkelde als eerste ter wereld een zelfklimmende kraan. De besturing? Die vindt plaats van achter een laptop op de grond. Met een hoofdrol voor 14 FAMOS compact camera’s van Orlaco.

In de winderige Eemshaven steekt eind 2017 het eerste deel van een L136 windturbine af tegen de blauwe hemel. Op een meter of 60 hoog klimt een kraaninstallatie met 2 meter per minuut omhoog tegen wat de hoogste Nederlandse windturbine (ashoogte 132 meter, tiphoogte 200 meter) op land moet worden. Dat gebeurt met klimcilinders die vastgrijpen aan bevestigingspunten op de buitenkant van de turbinemast.

Meekijken via een draadloze verbinding
De man die de kraan bestuurt? Die staat gewoon op de grond in een bouwkeet en kan als hij wil zelfs rondlopen. Met een bedieningsconsole in de hand dirigeert hij de kraan naar boven. Daarbij werpt de Crane Operator van Lagerwey steeds een blik op zijn laptop. Die toont via een draadloze verbinding beelden van de camera’s op de kraan.

Lierzicht, load view en camerabeelden van klimgroepen
In totaal gaat het om 14 camera’s. Vier per klimgroep, zodat de operator optimaal kan zien of een cilinder goed vastgrijpt aan de turbinemast. En dan nog een camera die de lier monitort en een camera op de punt van de giek, voor zicht op de hijslast als de kraan in positie is. Dankzij een dozijn presets kan de operator razendsnel schakelen tussen camerabeelden of beelden uit meerdere hoeken op het scherm toveren.

Volledig afhankelijk van camerazicht onder alle omstandigheden
“Die beelden zijn cruciaal. Je hoort, ziet en voelt niets vanaf de grond, dus je gaat echt volledig af op wat je op het scherm ziet. Die beelden moeten dus real-time en haarscherp zijn onder alle omstandigheden. Bij felle zon of juist weinig licht, maar ook als het regent, sneeuwt of stormt. Dat kon Orlaco met haar camera’s realiseren”, vertelt Co Kevelam, Lead Manufacturing Engineer bij Lagerwey.

Sneller en veiliger hijsen dankzij beter zicht
Zonder camerabeeld wordt er niet geklommen. Maar er zijn meer voordelen. Zo kan Lagerwey door het optimale zicht nu dichter tegen de limiet opereren. “Stel dat je bijvoorbeeld de hub, het hart van het wiekenstel naar boven hijst. Die hub weegt 50 ton. Daarmee wil je absoluut niet de turbinemast raken. Met een conventionele kraan hou je daarom uit voorzorg ruim afstand en check je steeds of alles goed gaat. Dankzij de camerabeelden kunnen we sneller en veiliger hijsen.”

Meedenken over zichtoplossingen op maat
Kevelam is Lead Manufacturing Engineer bij Lagerwey en nauw betrokken bij de ontwikkeling van de zelfklimmende kraan en de implementatie van de camera’s. Daarin had hij nauw contact met Orlaco. “Wat me aansprak is de can do-mentaliteit, het meedenken en het maatwerk wat Orlaco levert. Tussen de kraan en de windturbinemast zitten bijvoorbeeld maar enkele decimeters. Daarom stelde Orlaco een camera met een kleine openingshoek en een breed beeld voor. Ze hebben vervolgens voor ons getest of die ook optimaal zicht biedt tegen een witte turbinemast”, zegt Kevelam.

Grotere windturbines als uitdaging voor de kraan
Inmiddels draait de windturbine in de Eemshaven volop. Ondertussen is Lagerwey bezig met de certificering van de Climbing Crane. Dit jaar moet de kraan volledig zelfstandig inzetbaar zijn. Daarmee heeft Lagerwey een sterk wapen in handen. Windturbines worden namelijk steeds groter en hoger. Daardoor zijn ook grotere kranen nodig. Daarvan zijn er maar een paar in Europa. “Zo’n kraan komt aan op minimaal 50 trailers, het opbouwen duurt enkele weken en je hebt een bouwplaats van ongeveer 3000 m2 nodig. Dat zorgt voor hoge bouwkosten en beperkingen in je planning”, vertelt Kevelam.

Voordelen van de zelfklimmende kraan met camerazicht
Een kraan die ‘meeklimt’ met de mast lost die problemen op. De innovatie versie van Lagerwey past op 3 trailers, is binnen een halve dag operationeel en vraagt maar een bouwplaats van 350 m2. Doordat de kraan relatief licht is en de ondergrond zelf niet belast, kan er bovendien ook op lastig bereikbare locaties zoals dijken, bossen en drassig of heuvelachtig terrein gebouwd worden.

Zichtoplossingen van Orlaco voor conventionele kranen
En dat dankzij een mooi staaltje samenwerking uit Barneveld, de plek waar beide innovatieve bedrijven gevestigd zijn. Orlaco biedt ook zichtoplossingen voor conventionele kranen, zoals telescoopkranen, rupskranen en torenkranen. Deze cameramonitorsystemen geven de kraanmachinist onder alle omstandigheden optimaal zicht op de blinde hoeken rond de kraan, de hijshaak en de last.